UP - Myrthe van der Meer

Titel: UP
Auteur: Myrthe van der Meer
Uitgever: The House of Books
Genre: Psychiatrische roman
Verschenen: Februari 2015
Beschikbaar: Paperback en Ebook
ISBN: 9789044347203 en 9789044347210
NUR: 301
Pagina’s: 333

Hello darkness, my old friend.

Vertrouw nooit je gedachten. Geloof nooit wat je denkt.

De achtentwintigjarige Emma Nieuwenhuis lijkt op het eerste gezicht een doodnormaal leven te leiden. Ze is al zes jaar, op haar eigen bijzondere manier gelukkig met Sergei, haar vriend. Sindskort is ze begonnen met haar nieuwe baan als secretaresse bij een advocatenkantoor. In haar vrije tijd werkt ze aan het manuscript van haar eigen ‘boek’.

Van denken is nog nooit iemand gelukkig geworden.

Niets is echter wat het lijkt. Emma is namelijk psychiatrisch patiënt. Twee jaar geleden bracht zij vijf maanden van haar leven door op de paazafdeling van een ziekenhuis, omdat ze het leven niet meer zag zitten. Sindsdien heeft ze een psychiater én een psycholoog, medicatie in overvloed en intensieve therapie, aan haar lijstje toe mogen voegen.

Er klopt niets van. Het ging juist goed. Ik had een plan, ik zag eindelijk het licht en…

Twee jaar later dacht ze haar leven weer aardig op de rit te hebben. Ze voelt zich beter dan ooit en gaat vol goede moed naar het laatste gesprek met haar psychiater, haar vrijheid tegemoet. Helaas loopt dit totaal anders dan gepland. Dokter Visser is verdwenen en wordt vervangen door dokter Panjani, die haar plannetje boycot. Aan Emma de keuze: pillen inleveren of terug naar de paaz.

Bij zelfmoord kies je noodgedwongen voor de slechtste optie. Ik kies uit vrije wil voor de beste optie. Dat is het verschil.

Ik denk niet in problemen, maar in oplossingen. Maar misschien was dat ook wel het probleem.

Emma heeft er alles voor over om niet wéér opgenomen te worden, alles, behalve één ding… haar pillen. Voor ze het weet is ze weer terug van weggeweest en mag ze weer op paazvakantie. Emma heeft er zo haar bedenkingen over en haar verklaring is dat alles één groot misverstand is en dat gaat ze bewijzen ook!

Depressie is mijn schaduw. Waar ik ook ga, daar is ze; hoe hard ik ook ren, ik kan haar niet ontlopen.

In 2012 verscheen de autobiografische psychiatrische roman PAAZ van Myrthe van der Meer. PAAZ werd een groot succes, wie heeft er nou niet van PAAZ of Myrthe van der Meer gehoord of het boek gelezen? Ik was er destijds enorm van onder de indruk en was zo benieuwd hoe het Emma is vergaan nadat ze de paaz mocht verlaten? Is het haar gelukt om haar leven weer op te pakken? Nu drie jaar later is daar dan eindelijk het lang gehoopte vervolg, UP. Zouden we eindelijk antwoord krijgen op de vraag hoe het met Emma gaat? Dankzij de blogtour van The House of Books kreeg ik de kans om UP al te mogen lezen. Van 10 tot en met 15 maart verschijnen er dagelijks recensies en andere acties rondom UP, op de blogs van collega bloggers en die van mezelf.

De vormgeving van UP is bijzonder en geheel in stijl met PAAZ. PAAZ is blauw met oranje zijkant, UP oranje met een blauwe zijkant, op de cover staat het welbekende poppetje met afgevallen hoofd, welke terugkomt in PAAZ. Ook de titel, daar is over nagedacht, maar denken dat kun je aan Myrthe wel overlaten. Beide goedgekozen en past uitstekend bij het verhaal.

Ieder hoofdstuk heeft een titel en geeft een indruk over waar het betreffende hoofdstuk over gaat. Het verhaal is geschreven vanuit hoofdpersonage Emma Nieuwenhuis.

UP begint gelijk weer oud en vertrouwd, met Myrthe van der Meers typerende schrijfstijl. Genieten vanaf de eerste pagina, eenmaal begonnen blijf je lezen. Ze heeft de gave om haar verhalen zo te schrijven, dat je ze beleeft alsof je er zelf bij bent. Haar manier van schrijven is anders, levendig, bijzondere woordkeus als je je bedenkt dat Emma depressief is en een einde aan haar leven wilde maken, vlot en vooral met heel veel humor, ondanks het serieuze onderwerp, geschreven. Haar verhaal raakt, je leeft mee, en roept uiterste emoties op, waardoor je het verhaal leest met een lach en een traan.

In UP draait het allemaal om hoofdpersonage Emma. Emma is een jonge achtentwintigjarige vrouw. Haar leven lijkt normaal, ze heeft al zes jaar een relatie met Sergei, samen vormen ze een bijzonder stel en ze is vol goede moed begonnen aan haar nieuwe baan als secretaresse bij een advocatenkantoor en werkt hard aan het manuscript van haar boek, wat van haar absoluut nog geen boek genoemd mag worden. Tot zover dus normaal, er is namelijk een ‘klein’ probleempje, Emma heeft last van telkens terugkerende depressies, waarvoor ze twee jaar geleden al eens vijf maanden op paazvakantie ging. Twee jaar lang intensieve therapie en bijbehorende medicijnen, Emma is zo langzamerhand wel klaar met alles wat met therapie te maken heeft. Emma vindt dat het beter dan ooit gaat en ze verkeerd in de veronderstelling dat ze haar laatste gesprek met haar psychiater gaat voeren. Tot overmaat van ramp verschijnt haar psychiater dokter Visser niet op de afspraak wegens privé ellende en deelt vervanger dokter Panjani haar mening echter niet. Hij stelt haar voor de keuze; alle pillen plus recepten inleveren of…  Voor ze er erg in heeft is ze weer terug van weggeweest en mag ze weer op paasvakantie, tijdsduur onbekend.

Emma’s verwarring is groot, hoe kan het dat ze weer terug moet naar de paaz? Het ging toch goed? Ze wilde er enkel op haar manier voor zorgen dat ze nooit meer depressief zou worden. En die pillen waren er toch om te haar redden? Ze kunnen toch niet van haar verwachten dat ze die allemaal weer inlevert? Ze voelt zich verward, boos en in de steek gelaten door haar psycholoog Lars. En alsof de diagnose Asperger, een Autisme Spectrum Stoornis en de depressies al niet genoeg waren, wil Panjani haar diagnoses ook nog eens onder de loep nemen.

Emma moet wennen aan de veranderingen op de afdeling, dit keer zit ze op de open afdeling, maar wel zonder vrijheden, want die haar zijn ontnomen. Bezuinigingen in de zorg en een verhuizing van de paaz in het verschiet. Net als tijdens haar eerste opname is Emma ook nu weer de bindende factor binnen de groep, zij houdt de groep bij een, een groep die in eerste instantie buiten dat ze allemaal op de paaz zitten, niks met elkaar gemeen heeft. Ze wordt ondergedompeld in het leed dat bijwerkingen heet.

Myrthe blikt met enige regelmaat terug op Emma’s eerste opname twee jaar geleden. Dus ook zonder het lezen van PAAZ is UP prima te volgen. In UP legt van der Meer in duidelijk begrijpbare taal uit over Emma’s belevingswereld in de wereld van diagnoses, depressies, opnames, etc. Informatief voor mensen die hier nog niet mee bekend zijn en herkenning en confrontatie voor mensen die met soortgelijke ellende worstelen. De nervositeit, gejaagdheid, de wisselende stemmingen, het diepe zwarte gat, de allesvernietigende leegte, de drukte in haar krioelende hersenen die de spelregels constant veranderen, de chaotische gevoelens, de waanbeelden en de verwarring zijn knap beschreven, wat enkel kan wanneer je hier zelf mee belast bent, het komt allemaal voelbaar over, ik werd er zelf verward van.

Emma is aan het eind van haar latijn, wanneer haar laatste houvast onder haar vandaan lijkt te glijden. Waarom is dit nu opeens zo uniek? Voor haar is haar leven nooit anders geweest.  Waren de afgelopen twee jaar slechts een uitstel van executie en is haar extra tijd bijna voorbij? Kan zelfs de paaz haar niet meer redden?

PAAZ was magisch, onmogelijk om te overtreffen, maar met UP heeft Myrthe wederom een fantastisch, meeslepend, eerlijk en herkenbaar verhaal neergezet.

UP, een tijd van komen en gaan, terug van weggeweest, PAAZ was magisch en UP is wederom fantastisch, meeslepend en eerlijk, vol humor en herkenning, absolute aanrader!

★★★★

Met dank aan Uitgeverij The House of Books voor het versturen van een recensie-exemplaar.